کارشناسان در نشست «فقدان حمایت و نشر کتاب افراد دارای معلولیت (راهکارها و پیشنهادها)» اجرای قوانین موجود برای حمایت بیشتر از معلولان به‌ویژه افزایش دسترسی به منابع مطالعاتی با توجه به ظرفیت جامعه معلولان را ضروری دانستند.
نشست «فقدان حمایت و نشر کتاب افراد دارای معلولیت (راهکارها و پیشنهادها)» با حضور مهندس منصور شادکام، قائم مقام انجمن نابینایان ایران و دبیر کتابخانه های گویای نابینایان سامسونگ و منصور برجیان، رئیس انجمن علمی و آفرینشهای هنری معلولان ایران، جمعه(30 آبان‌ماه)، در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
مهندس شادکام با بیان اینکه افراد دارای معلولیت مانند سایر افراد جامعه به کتاب و کتابخوانی و همچنین نویسندگی علاقه دارند گفت: از چند منظر می‌توان به مقوله کتاب برای معلولان نگاه کرد. سال 1394 در قانون حمایت از معلولان به موضوع دسترسی این افراد به منابع مطالعاتی پرداخته شده‌است. این قانون بعد از تصوب در هیات وزیران به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابلاغ و این نهاد را مکلف کرد تا فرصت برابر دسترسی به منابع مطالعاتی را برای جامعه معلولان را فراهم کند اما متاسفانه این فرصت ایجاد نشده‌است.
قائم‌مقام انجمن نابینایان کشور افزود: نزدیک به 5000 دانشجوی نابینا و کم‌بینا در مقطع کارشناسی و 1000 دانشجوی در مقطع کارشناسی‌ارشد از این جامعه در کشور مشغول تحصیل هستند که نشان توانایی و استعداد آن‌هاست. با توجه به آمار مشارکت نابینایان و کم‌بینایان در دو دوره جشنواره کاما نزدیک به 100 نویسنده نابینیا و کم بینا مشارکت داشتند.
نویسندگان توانمند نابینا نیازمند حمایت هستند
وی درباره ضرورت تامین امکانات برای نوشتن کتاب به قلم معلولان، افزود: افراد معلول ثابت کرده‌اند برای نوشتن کتاب، در مقایسه با سایر افراد از نظر خلاقیت و نوآوری عقب نیستند و فقط به تجهیزات برای نوشتن نیاز دارند. شاید نزدیک به 100 نویسنده نابینا و کم‌بینا توان چاپ کتابشان را ندارند اما با ذوق و علاقه به فعالیت خود ادامه می‌دهند. اگر فرد بینا برای چاپ کتاب 6 ماه زمان نیاز داشته باشد، نابینایان نویسنده به یک‌سال زمان نیاز دارد. حمایت از تولید کتاب بریل در قانون حمایت از معلولان نیامده است و موجب شده تا از ضمانت اجرایی لازم را نداشته باشد.
شادکام درباره مشکلات چاپ کتاب افراد معلول ادامه داد: متاسفانه افراد نابینا برای چاپ و فروش کتاب‌هایشان با مشکلات متعددی مواجه هستند. یکی دیگر مسائل تامین منابع برای مخاطبان نابینیا و کم‌بینا، در دسترس نبود منابع موجود در بازار است که با تعامل با ناشارن سارسر کشور ایجاد می‌شود. براساس قانون، ناشران باید فایل کتاب‌هایی که سالانه در کشور منتشر می‌شود را برای تولید کتاب بریل و کتاب صوتی در اختیار مراکز مرتبط قرار دهند اما متاسفانه ناشران از انگیزه کافی برای این کار برخوردار نیستند و البته عامل مشوقی نیز وجود ندارد؛ علاوه‌براین نپیوستن ایران به قانون کپی‌رایت هم برای اجرای این قانون مانع ایجاد کرده‌است.
دبیر کتابخانه های گویای نابینایان سامسونگ افزود: وجود برنامه مدون، هدفمند و تخصیص بودجه سالانه برای تولید کتاب بریل و گویا برای حمایت از معلولان برای دسترسی به منابع مطالعاتی ضروری است؛ همچنین برای ناشران علاقه‌مند امتیاز‌هایی قائل شوند تا رغبت لام برای عمل به مسئولیت اجتماعی فراهم شود. چاپخانه‌های تولید کتاب بریل با توجه به گرانی کاغذ از حمایت چندانی برای تولید کتاب بریل برخوردار نیستند در‌حالی‌که سالانه 100 هزار عنوان کتاب در کشور تولید می‌شود که افراد نابینا از‌آن‌ها محروم هستند.
مهندس شادکام با بیان اینکه در دسترس نبودن کتاب برای افراد معلول با قوانین موجود داخلی و بین‌المللی مغایرت دارد، افزود: با تخصیص بودجه جزئی امکان تقویت فعالیت چاپخانه‌های تولید کتاب بریل در کشور فراهم می‌شود. کتاب‌های صوتی نیز برای نابینایان و کم بینایان از استاندارد‌های لازم برخوردار نیست، بنابراین از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان متولی امر فرهنگ در کشور می‌خواهیم برای افراد دارای معلولیت برنامه مدون داشته باشد. بهره‌‌مندی از دیدگاه کارشناسان حوزه فرهنگ وهنر، سازمان فرهنگی شهرداری و البته افراد معلول تحصیل‌کرده برای تدوین قانون جامع، موثر و با تامین بودجه لازم برای رفع مشکلات این حوزه راهگشاست.
وی افزود: نویسندگان معلول با مشکلات متعددی مواجه هستند وظیفه اصلی انجمن‌ها شناسایی افراد نخبه است و در برگزاری جشنواره ملی کاما سال گذشته 20 شایسته تقدیر و برتر و همچنین دوره نخستین این جشنواره 11 نویسنده نابینا و کم‌بینای برتر و شایسته تقدیر، معرفی و تقدیر شدند. آثار برتر جشنواره ملی کاما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور معرفی شد اما تا به امروز حتی یک نسخه از آن‌ها خریداری نشده‌است.
وی برای تقویت جریان حمایت از افراد معلول نویسنده بیان کرد: پیشنهاد می‌کنیم، نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این حوزه ورود کنند و دولت در هر وزارتخانه و سازمان و ارگانی یک نفر نماینده برای پیگیری اجرای قانون حمایت از معلولان در نظر بگیرد و گزارش های منظم تدوین شود. کتاب بریل با بودجه اندک تولید می‌شود و از نظر کیفی با استاندارد‌های بین‌المللی فاصله دارد. کتاب‌های صوتی نیز از استاندارد مناسبی برخوردار نیستند و به جای افزایش تمایل مخاطب به کتابخوانی، گاهی به اصطلاح موجب دلزدگی می‌شوند.
قائم‌مقام انجمن نابینایان کشور با اشاره به تاثیر منفی وابستگی نابینایان به کتاب‌های صوتی گفت: تولید کتاب صوتی در بریل لازم و ملزوم یکدیگر‌اند اما مزیت اصلی کتاب‌های بریل تاثیر آن بر افزایش توانایی دیکته افراد نابینا است و وابستگی این افراد به کتاب‌های صوتی موجب شده، حتی افراد تحصیل‌کرده در سطح دکتری جامعه نابینایان در دیکته بسیار ناتوان باشند.
مرکز رودکی را به اداره کل بهزیستی استان تهران واگذار نکنید
شادکام درباره تصمیم سازمان بهزیستی در واگذاری مرکز رودکی به‌عنوان اصلی‌ترین مرکز تولید کتاب بریل در کشور به اداره کل بهزیستی استان تهران بیان کرد: از مسئولان بهزیستی کشور خواهش می‌کنیم مرکز رودکی را به اداره کل استان تهران واگذار نکنند چراکه زمینه‌ساز مشکلات بیشتری در جریان تولید کتاب بریل خواهد شد به‌جای واگذاری این مرکز، برای تقویت آن برنامه‌ریزی کنند.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.