امید هاشمی: فعال رسانهای
اگر بنا باشد پیشخوانِ این شماره را هم به سیاق ماه قبل آغاز کنیم، لاجرم باید از رفیق یوتیوبرمان جناب سامی سراغی بگیریم. «سَم سیوی»، [1]صاحب و گرداننده کانال یوتیوبی «زندگی نابینایی»، [2]در طول یک ماه گذشته حسابی پر کار بوده و سه چهار ویدئوی مفید ضبط و منتشر کرده است. او در طول ماه گذشته به اپلیکیشن مسیریابی «ویواک» [3]و بهروزرسانی تازهای که برایش منتشر شده پرداخته؛ ویدئویی برای معرفی یک اپلیکیشن اندرویدی ضبط کرده که به نابینایان کمک میکند سینی حاوی ظروف لبالب از مایعات را به سلامت به مقصد برسانند؛ یک ویدئوی پانزده دقیقهای هم با این مضمون تولید کرده که کاربران کمبینا، بهتر است چه تغییراتی بر روی مرورگرها اعمال کنند تا تجربه بهتری از این نرمافزارها داشته باشند و سر آخر هم در قالب یک ویدئوی ۲۳ دقیقهای، یک درشتنمای جالب و پر امکانات را معرفی کرده است.
سام در آخرین ویدئویی که تا لحظه تنظیم پیشخوان بر روی کانال خود قرار داده به معرفی و بررسی «کلُوِربوک پرو» [4]پرداخته است. این درشتنمای ۱۲و۵ اینچی که حدود پنج پوند یا تقریباً ۲.۲۵۰ کیلو وزن دارد، از جمله کاملترین درشتنماهایی است که تا به حال در دسترس کمبیناها قرار گرفته است. صفحهای فول اچ دی (Full HD)،دو دوربین 4K، نویسهخوان نوری و موتور تبدیل متن به گفتار، از جمله امکاناتی است که در این دستگاه ۲۶۰۰ دلاری تعبیه شده است. سام برایمان توضیح میدهد که این دستگاه توأمان به صفحه لمسی و صفحه کلید فیزیکی مجهز شده و کاربران میتوانند به دلخواه از هر کدام استفاده کنند. تمام قابلیتهایی که در صفحه لمسی در دسترس کاربران است، از طریق صفحه کلید فیزیکی هم قابل دسترسی خواهد بود. این دستگاه میتواند تصاویر را از یک تا شصت برابر بزرگ کند. همچنین دو دوربینی که در دستگاه طراحی شده به کاربر امکان میدهد همزمان به دو تصویر در فواصل دور یا نزدیک احاطه داشته باشد. به طور مثال، چنانچه کاربر بخواهد در فضای کلاس از این درشتنما استفاده کند، قادر خواهد بود یک دوربین را بر روی کتاب یا جزوه خودش تنظیم کند و دوربین دیگر هم نوشتههای تخته را نشانش دهد. در چنین موقعیتی، صفحه ۱۲.۵ اینچی درشتنما دو نیم میشود و در هر نیمه، تصویرِ یکی از دوربینها نمایش داده میشود. کاربر همچنین میتواند درشتنما را به گونهای تنظیم کند که دو تصویر به صورت عمودی و زیر هم روی صفحه قرار گیرند یا افقی و در کنار هم. جزئیات فراوان دیگری هم درباره این دستگاه در ویدئوی سام مطرح شده که در پادکست پیشخوان که در انتهای همین پست در اختیارتان قرار گرفته به تفصیل به آن پرداخته شده است.
جدیدترین شماره نشریه فناورانه «اکسس وُرلد»، [5]در روزهای آخر فوریه منتشر شد. یک مقاله در خصوص نرمافزارهایی که نابینایان حتماً باید بر روی گوشیهای آیفون نصب کنند، کیفیت دسترسیپذیری در شبکه نمایش خانگی «نت فلیکس» و معرفی یک چاپگر مناسب برای کاربران آسیب دیده بینایی، از جمله مطالبی است که در این شماره منتشر شده است. «جی. جی. مِدا»، [6]از نویسندههای ثابت در این نشریه گزارشی خواندنی از یک کنفرانس آنلاین برای این شماره آماده کرده است. «کنفرانس جهانی فناوریهای بینایی»، [7]عنوان کنفرانسی است که در ماه دسامبر گذشته به میزبانی گروه «ویستا» که در کالیفرنیا برای نابینایان فعالیت میکند برگزار شده است. کنفرانسی که این بار نه فقط با حضور نابینایان و شرکتهایی که برای این گروه کار میکنند، که با شرکت و پشتیبانیِ غولهای فناوری دنیا برگزار شده است. کنفرانسی که برخلاف نمونههای مرسوم که فقط به ارائه و نمایش محصولات و تولیدات تازه میپردازند، طراحان در آن نه تنها به نمایش محصول، که به سؤال و جوابهای کارشناسی با شرکت کنندگان و سایر کارشناسان هم پرداختهاند. وبسایت شناخته شده «تِک کرانچ» که اخبار استارتاپها را پوشش میدهد، از جمله حامیان این رویداد فناورانه بوده است. بر اساس آنچه مدا نوشته، اتومبیلهای خودران و هوش مصنوعی، دو موضوعی بود که از سوی شرکت کنندگان مورد توجه قرار گرفته بود. «صقیب شیخ»، از جمله کسانی است که در این کنفرانس سخنرانی کرده است. او که خود نابینا و از بنیانگذاران پروژه «سیینگ ای آی» [8]در کمپانی مایگروسافت است، بعد از مرور آخرین بهروزرسانیهای این اپلیکیشن عنوان کرد که همکارانش تلاش میکنند به کمک هوش مصنوعی، قابلیت توصیف ویدئوها را هم افزون بر عکس، به این اپلیکیشن اضافه کنند. همچنین مدا در گزارشش اشارهای هم دارد به صحبتهای «گرِگ استیلسن»، [9]از مدیران خانه چاپ بریل آمریکا که به موضوع آینده نمایشگرهای بریل پرداخته و عنوان کرده او و همکارانش مسیری را دنبال میکنند که بتوانند نمایشگرها را از یک دستگاه یک خطی به یک صفحه نمایش کامل تبدیل کنند و به این ترتیب، نابینایان هم بتوانند از طریق تبلتهای مخصوص، به نوشتهها درست به همان شکل که سایرین میبینند دسترسی داشته باشند. به گفته گرِگ چنین اتفاقی میتواند دسترسی نابینایان به اشکال هندسی را هم تسهیل کند. استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص محتوای عکس و یک فناوری پوشیدنی برای مسیریابی از دیگر موضوعاتی بود که از نظر مدا در این کنفرانس مهم تشخیص داده شده بود که ما برای کوتاه کردن سخن، جزئیات مربوط به این دو موضوع و مباحث دیگر مربوط به این کنفرانس را به پادکست پیشخوان وامیگذاریم. البته اگر به موضوعات فوق علاقه دارید و میخواهید در دومین دوره این کنفرانس که سال آینده در ماه دسامبر برگزار خواهد شد به عنوان شنونده ثبت نام کنید، سری به این صفحه بزنید.
تابستان امسال، عمر همکاری «لورا آلن» [10]با کمپانی گوگل یازده ساله میشود. لورا ده ساله بوده که دید مرکزی را در چشم چپش از دست میدهد. چشم راستش هم در چهارده سالگی به همان سرنوشت دچار میشود. او میماند و دو چشم مجهز به دیدِ پیرامونی که خب آنطور که باید به کارش نمیآید و دردی از او درمان نمیکند. آن گونه که در پادکست «بلایندَبیلیتیز» توضیح میدهد، دبیرستان را در یک مدرسه عادی به پایان میرساند؛ جایی که او تنها دانشآموزِ دارای معلولیت بوده و همین هم گرفتاریهایی برایش به دنبال داشته است. در دانشگاه تجارت بینالملل میخواند و در پی اتفاقاتی موفق میشود به عنوان بازاریاب و کارشناس امور تجاری به گوگل بپیوندد. مسیری که البته به همان منوال ادامه نمییابد و او شش سال پیش به عنوان مدیر بخش دسترسیپذیری به فعالیتش ادامه میدهد. برای لورا وظایف گوناگونی در گوگل تعریف شده است؛ از جمله اینکه تیمهای برنامهنویسی مرتبط با پروژههای گوناگون را با موضوع دسترسیپذیری آشنا کند و اشکالات کارشان را به آنها گزارش دهد. او همچنین به طور جدی در دو پروژه مرورگر و سیستم عامل کروم هم با گوگل همکاری میکند. لورا افزون بر موضوع دسترسیپذیری، بحث حقوق افراد دارای معلولیت در محیط کاریِ گوگل را هم پیگیری میکند. مسؤولیت او در این راستا این است که مشکلاتی را که عدم مناسبسازی محیط کمپانی برای کارمندان دارای معلولیت به وجود میآورد شناسایی کند و راه حلهایی را هم جهت رفع این مشکلات ارائه دهد. لورا حکایتهای جالبی از روند کاری خود تعریف میکند که در نسخه صوتی پیشخوان بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.
این شماره از پیشخوان را با نگاهی به نشریه «تالار گفتگوی بریل» [11]خاتمه میدهیم. با توجه به اینکه ماه فوریه را در آمریکا به عنوان ماه آگاهیبخشی در خصوص کم بینایی نامگذاری کردهاند، نشریات ویژه افراد آسیب دیده بینایی هم کمابیش سعی میکنند به این موضوع توجه کنند. «تالار گفتگوی بریل» از آن دست نشریاتی است که تقریباً میتوان گفت تمام محتوای آخرین شمارهاش را به مسائل مرتبط با کمبیناها اختصاص داده است. از جمله مطالب جالبی که در این شماره میخوانیم، نوشتهای است که در آن چند کم بینا، تجربههای با مزه و موقعیتهای خندهداری را که کم بینایی برایشان ایجاد کرده بود، روایت کردهاند. البته باید اعتراف کرد در مقایسه با آنچه دوستان کمبینای هموطن تعریف میکنند، روایتهای عزیزان ینگه دنیا کمی خنک و بیمایه است. مثلاً یک نفر تعریف میکند مدتها با دوست دخترش که او هم مثل خودش کمبینا بوده به یک رستوران برای خوردن غذا میرفتهاند؛ برای رسیدن به رستوران باید از مقابل یک پمپ بنزین عبور میکردهاند؛ آنها هر بار که از مقابل پمپ بنزینِ قصه عبور میکردهاند، دو مرد را میدیدند که بیحرکت در گوشهای ایستادهاند و محیط را تحت نظر دارند. بعد از مدتی دختر و پسر کم بینای قصه به آن دو مرد مشکوک میشوند و احساس میکنند کاسهای زیر نیم کاسه است و ممکن است پای یک پروژه خلافکارانه در میان باشد؛ از همین رو خود را به نزدیک آن دو مرد میرسانند تا اطلاعات بیشتری به دست بیاورند و آن اطلاعات را در اختیار پلیس بگذارند اما در کمال تعجب به محض اینکه به نزدیکی آن دو مرد میرسند متوجه میشوند که تمام مدت در اشتباه بودهاند و آن دو مرد در واقع دو باجه تلفنِ بیآزار بودهاند. انجام امور روزمره برای کمبیناها با دشواریهای عجیب و غریبی همراه است؛ چه، آنها در واقع نه نابینا محسوب میشوند و نه بینا. در این شماره از «تالار گفتگوی بریل» به موضوعاتی از این دست زیاد پرداخته شده است؛ مباحثی از این دست که آیا کمبیناها هم احتیاج به استفاده از عصا یا سگ راهنما دارند یا نه.
در پایان این نوشته شما را به شنیدن سومین پادکست پیشخوان دعوت میکنیم. پادکستی که این بار، حضور یک مهمان، آن را گرمتر از پیش ساخته است.
[1] Sam Seavey
[2] The Blind Life
[3] WeWalk
[4] CloverBook Pro
[5] Access World
[6] J.J. Medaugh
[7] Sight Tech Global
[8] Microsoft Seeing AI
[9] Greg Stilson
[10] Laura Allen
[11] Braille Forum