23 مهر روز جهانی عصای سفید است و به همین خاطر این روز را به نوعی سال تحویل نابینایان میدانند.
به گزارش ماهنامه الکترونیکی مانا و به نقل از جناب یخ نکنی نمکدون و به گفته خیلی ها و با توجه به قرائن و شواهد، به جز تقویمهای شمسی و قمری و میلادی و جلالی و سایر دوستان، برخی تقویمهای غیررسمی هم به فراخور مناسبتها و فعالیتهای مختلف وجود دارد. مثلاً هر سال آبی از اول مهر شروع شده و تا اول مهر سال بعد را یک سال آبی به حساب میآورند و میزان بارش و وضعیت آبی کشور را در این بازه زمانی بررسی میکنند. 23 مهر هر سال مصادف است با روز جهانی ایمنی عصای سفید که در واقع روزیست که نابینایان در صدر تمامی خبرها به جز استقلال و پرسپولیس و تحولات افغانستان و آغاز مذاکرات وین و تعدادی دیگر از اخبار قرار میگیرند. از این رو، نابینایان 23 مهر را به نوعی سال تحویل خود میدانند و نهادهای فعال مرتبط با نابینایان، همهساله در این تاریخ عملکرد یکساله خود را بررسی و گزارش آن را به جامعه هدف خود ارائه کرده و برنامههای خود را برای یک سال آینده طراحی و ارائه میکنند. به همین مناسبت و با توجه به این که چند روزی بیشتر از 23 مهر نمیگذرد، نگاهی اجمالی خواهیم داشت به عملکرد 7 نهاد یا گروه مرتبط با امورات نابینایان تا ببینیم در یک سال گذشته چه مقدار در حوزه کاری خود موفق بودهاند.
1- انجمن نابینایان ایران
مهمترین اقدام انجمن نابینایان ایران در یک سال اخیر مربوط میشود به راهاندازی ماهنامه الکترونیکی نابینایان ایران یا همان مانا که در حال مطالعه آن هستید. نگارنده از انجمن نهایت تشکر را دارد که باعث شد ما بتوانیم اندکی هم که شده بابت نوشتههایمان پول به جیب بزنیم. البته انجمن فعالیتهای دیگر هم داشته. مثلاً انجمن بهشدت به فکر خودروهای جامعه هدف خود است. البته بیشتر به فکر خودروی خانواده جامعه هدف خود بوده و لوازم یدکی مورد نیاز این خودروها را با تخفیف در اختیار آنها قرار میدهد. بساط برنج و روغن و ماکارونی و سایر مخلفات هم که همواره به اعضای انجمن داده میشده باز هم برقرار بوده. به حدی که اعضای انجمن دیگر هیچ کم و کسری از بابت مواد غذایی در خانه خود احساس نمیکنند.حتی انجمن آنقدر در فعالیتهای خود عالی عمل کرده که تمامی اعضای انجمن گویا شاغل شدهاند و انجمن به فکر پیدا کردن شغل دوم برای آنها بوده. چرا که با عدهای از دوستان تماس گرفتند و با وجود این که چند سالی از شاغل شدنشان میگذشته، برای یافتن شغل برایشان از آنها اطلاعاتی گرفتند. حتی با خود بنده تماس گرفتند و اصرار داشتند که تماس تصویری بگیرند تا بیشتر ما را بشناسند تا ببینند برای سر کار رفتن به مقدار کافی خوشتیپ هستیم یا خیر. فقط خانمهایی که همسر نابینایشان عضو انجمن است حسابی مراقب باشند که انجمن به فکر یافتن همسر دوم برای شوهرانشان نباشد. چون وقتی انجمن به فکر دو شغله کردن اعضای خود باشد، هیچ بعید نیست که در این زمینه هم فعالیت خود را گسترش دهد.در مجموع به نظر میرسد انجمن نابینایان ایران بیش از حد به فکر جامعه هدف خودش است و بهتر است که کمی هم به فکر منافع خودش باشد.
2-برنامه رادیویی 6 نقطه
6 نقطه نام یک برنامه رادیویی است که هر هفته از رادیو تهران پخش میشود. البته این برنامه جایگاه بسیار خاصی نزد مدیران شبکه دارد. چرا که زمان پخش این برنامه مدام در حال تغییر است. شما برای شنیدن این برنامه، باید منتظر بمانید تا ببینید در آن هفته کدام ساعت از کدام روز در چارت برنامههای شبکه خالی است تا بتوانند 6 نقطه را در آن ساعت پخش کنند. البته باید نیمه پر را نگاه کرد و اینطور به نظر میرسد که مدیران شبکه مدام دوست دارند مخاطبان این برنامه را غافلگیر کنند. اما اگر برنامه ضروری برای پخش وجود نداشته باشد، اگر برنامه بهموقع به دست شبکه برسد، اگر برنامه در شبکه گم نشود و کلی اما و اگر دیگر، معمولاً چهارشنبهشبها زمان پخش این برنامه است. البته الآن به من خبر دادند که زمان پخش این برنامه به جمعهشبها تغییر کرده و هیچ نمیدانم ساعتی دیگر این زمان درست باشد یا خیر. در این برنامه هر چیزی که به نابینایان مرتبط باشد پیدا میشود. از آموزش آشپزی به نابینایان گرفته تا آموزش کار با نرمافزار تدوین صدا برای نابینایان، یا پیگیری مطالبات نابینایان از مسؤولین مرتبط و آخرین اخبار و رویدادهای حوزه نابینایان از جمله دیگر بخشهای این برنامه است. البته عوامل این برنامه که خودشان هم نابینا هستند، این اطمینان را دادهاند که هیچ سانسوری در محتوای این برنامه صورت نمیگیرد که با توجه به شرایط موجود باور کردن این ادعا را به خودتان واگذار میکنیم. اخیراً هم اعلام شده که مدت پخش برنامه از سی دقیقه به یک ساعت افزایش پیدا کرده که قطعاً عوامل این برنامه برای این زمان اضافه شده بخشهای متنوعی را تدارک دیدهاند و قرار است برخلاف روال سابق که میزان رطوبت این برنامه کمی بالا بوده، از میزان آب آن کاسته شود. یکی از خصیصههای بارز این برنامه، تدوین بسیار جذاب آن است. مثلاً شما در حال گوش دادن به نحوه خورد کردن هویج هستید، ناگهان حجت اشرفزاده برایتان از عشق میخواند. یا اینکه ناگهان متوجه میشوید یک نفر پنج دقیقه بدون این که نفس بکشد دارد صحبت میکند که این خود نشان دهنده آمادگی جسمانی بالای عوامل این برنامه است و اصلاً نباید آن را به حساب تدوین فشرده این برنامه گذاشت. خلاصه اینکه در مجموع شش نقطه برنامه خوبی است و توصیه میکنیم هر هفته اگر فهمیدید کی پخش میشود آن را دنبال کنید. زمان پخش آن را به ما هم بگویید که اگر شد گوش کنیم.
3-روزنامه ایران سپید
ایران سپید نام تنها روزنامه اختصاصی نابینایان است که تا همین چند وقت پیش به خط بریل هم چاپ میشده که به دلیل برخی مشکلات، مدتی است که انتشار نسخه بریل آن متوقف شده است. البته مدیر مسؤول این روزنامه بارها تاریخهایی را برای شروع مجدد چاپ نسخه بریل ایران سپید اعلام کردهاند که این اتفاق هنوز نیفتاده. به جرئت میتوان گفت که تعداد تاریخهای اعلام شده از طرف مدیر مسئول این روزنامه برای چاپ نسخه بریل، از تعداد تاریخهای اعلام شده برای واگذاری سهام استقلال و پرسپولیس در بورس هم بیشتر شده است. اما باز هم ما امیدواریم و انسان همیشه به امید زنده است. یکی از قابلیتهای منحصر به فرد این روزنامه خودکفا بودن آن است. یعنی مطالب روزنامه معمولاً از خبرهایی تأمین میشود که روزها قبل در سایت این روزنامه منتشر شده. از این رو شما با خواندن این روزنامه همیشه خبرها و مطالبی را میخوانید که بههیچوجه، تأکید میکنم بههیچوجه در جای دیگری نخواندهاید. حتی سایت خود این روزنامه. بههرحال، ایران سپید تنها روزنامه اختصاصی نابینایان است و بنابر این باید گفت که عملکردش موفق است. غلطهای املایی و نگارشی هم نمک کار است و روزنامه بیغلط هیچ جذابیتی ندارد.
4-سازمان بهزیستی
بهزیستی را میتوان اصلیترین سازمان مرتبط با امورات معلولین و نابینایان به شمار آورد. از این رو، همیشه اقدامات این سازمان مورد توجه جامعه هدف این سازمان است. در هر زمینهای که فکرش را بکنید، بهزیستی به جامعه هدف خود خدمات مورد نیازشان را ارائه میکند. مثلاً شهریه دانشجویان تحت پوشش خود را پرداخت میکند. البته معمولاً برای این که دانشگاهها خیلی هم پررو نشوند، این شهریهها با دو سه ترم تأخیر پرداخت میشوند. دقیقاً مثل مدیران فوتبالی که پول بازیکنان و مربیان را معمولاً در زمان پیشکسوتی و گاهاً پس از مرگشان به وراث آنها میدهند، بهزیستی نیز این شهریهها را بعد از فارغ التحصیلی و گاهاً همزمان با شهریه فرزند معلولین به دانشگاه پرداخت میکند. ولی همین هم غنیمت است و ما بابت این موضوع از سازمان تشکر میکنیم. یکی دیگر از موفقیتهای سازمان بهزیستی، نظارت بر رعایت شدن استخدام معلولین در سازمانهای مختلف است. این نظارت اینقدر دقیق و قاطعانه انجام میشود که تمامی سازمانها قانون اشتغال سهدرصدی معلولین را بدون چون و چرا رعایت میکنند و جلسات مصاحبه با معلولین جویای کار به بهترین شکل برگزار میشود. حتی سازمانها پیشنهاد کردهاند که این قانون از سه درصد به پنج درصد افزایش یابد. کارتهای معلولیت هوشمند معلولین هم در کمترین زمان به دستشان میرسد. به طوری که مورد داشتهایم معلولی عکس کارتش با چهره او مطابقت نداشته که قطعاً مقصر خود معلول است که سالها پیگیر کارتش نبوده و سازمان با این همه مشغله طبیعی است که او را یادش رفته باشد. تجهیزات توانبخشی هم به وفور در اختیار معلولین قرار گرفته است و هیچ معلولی نیست که از این وسایل بیبهره مانده باشد. حتی برخی از معلولین به سازمان مراجعه کرده و تجهیزات مازاد خود را به سازمان تحویل داده اند تا سازمان آنها را به کسانی که نیاز دارند بدهد. در مجموع عملکرد سازمان در رسیدگی به معلولین بسیار خوب بوده و جا دارد همه نهادها این سازمان را الگو برای عملکرد خود قرار دهند. همینجا از ریاست سازمان بهزیستی تشکر میکنم که قبل از نوشتن این مطلب با بنده تماس داشتند و نکاتی را در مورد کارت بانکی بنده به اینجانب گوشزد کردند که بسیار باعث خوشحالی ما گردید.
5-شبکه ی تشکلهای نابینایان چاووش
این شبکه یکی از فعالترین نهادهای مرتبط با نابینایان در ایران است. شما بهندرت میتوانید نهادی را مشابه چاووش بیابید که در زمینه تدوین ماده و تبصره تا این حد تبحر داشته باشد. مدیر این شبکه همهساله با تلاش و مطالعه بسیار در جلسات و مجمع این تشکل حاضر شده و با دقت و ظرافت مطالب بسیار مفیدی را ارائه کرده و مادهها و تبصرههای بسیار دقیق و کاربردی را به تصویب میرساند. البته برخلاف ظاهر ماجرا، این مطالب بههیچوجه تکراری نیستند و فقط بهخاطر محتوای مشترکی که دارند، اینطور احساس میشود که این مصوبات و مطالب عنوان شده توسط ایشان، همان مطالب سالهای قبل است. اما حتی اگر چنین هم باشد، قطعاً ایشان در جامعه هدف خود این نیاز را دیدهاند که این مطالب برایشان بازگو شود. مثل سریال مختارنامه و یوسف پیامبر که بارها و بارها بازپخش شده اند ولی باز هم صدا و سیما این نیاز را در جامعه میبیند که این سریالها را مجدداً پخش کند. از ویژگیهای بارز شبکه چاووش، نداشتن یک سایت یا کانال مرجع برای اطلاعرسانی فعالیتهای شبکه است. البته این ضعف نیست و در این عصر تکنولوژی خود خلاقیت به حساب میآید. گفته میشود قرار است به زودی تعدادی کبوتر نامهبر توسط شبکه تهیه شود و تمام آنچه که جامعه هدف این شبکه باید درباره فعالیتهایش بداند، مکتوب به دست آنها برسد. امیدواریم شبکه چاووش همچنان با قدرت به کار خود ادامه دهد و در زمینه یادآوری قوانین و حقوق نابینایان به آنها به همین شکل که تابهحال موفق بوده باز هم موفق باشد. فقط توصیه میکنیم در صورتی که نیاز بود مطلبی مجدداً یادآوری شود، همان مطالب قبلی را عنوان کنند و از نوشتن مجدد آنها خودداری کرده تا در مصرف کاغذ نیز صرفهجویی شده باشد و لا اقل به طبیعت و محیط زیست خدمت کوچکی کرده باشند.
6-شرکت دانشبنیان پکتوس
به مدت سه دهه است که این شرکت در زمینه تولید تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری ویژه نابینایان برای استفاده آنها از رایانه و گوشیهای هوشمند فعالیت میکند. یکی از خصیصههای بارز پکتوس، تمرکز روی یک موضوع در یک مقطع زمانیست. آنقدر بر روی آن موضوع تمرکز و پافشاری میکند تا به هدف برسد و وِلکُن ماجرا نیست.
برای مثال این شرکت مدتی بر روی نرمافزاری به نام پکجاز تمرکز میکند و بهروز رسانیهای زیادی برای آن منتشر میکند. امسال نیز بعد از بهروزرسانی سوم در سال 94، به یکباره بروز رسانی نهم پکجاز منتشر شد. یکی از قابلیتهای آن هم استفاده از صدای پکجاز در اندروید و لینوکس است. پس این مژده را به شما میدهیم که کمکم ظرف 10 سال آینده صدای eSpeak را فراموش کنید که صدای خوش الحان امید در راه است. البته امید پکجاز نه آن امید. بعد در یک مقطع زمانی دیگر تمرکز پکتوس بر روی سامانه بانکی نابینایان قرار میگیرد.
اخیراً این شرکت ارادهای آهنین برای دسترسپذیر کردن شعب بانکی برای نابینایان داشته است که سامانههای این شرکت که مخصوص استفاده نابینایان برای انجام امورات بانکیشان است، در شعب مختلف در حال راهاندازی است.
در دو سال گذشته هم که پکتوس دائماً در حال منتشر کردن بهروزرسانی برای نوتتِیْکِرهای این شرکت است. بهطوری که سرعت انتشار این بهروزرسانیها از سرعت انتشار ایران سپید هم بیشتر شده. کیفیت محصولات هم بسیار بالاست و قیمت آنها نیز هر روز در حال کاهش است. نکته مثبت در مورد این شرکت این است که با منتقدان و مخالفان خود به بهترین شکل برخورد میکند. حتی سالهای قبل، این شرکت تهیه بلیت رفت و برگشت هواپیما در صورت اقامت فرد منتقد در شهرستان، دعوت به شرکت برای گفتگو به همراه صرف ناهار و ایاب و ذهاب رایگان و غیره را بر عهده گرفته است. این برنامههای دقیق هم معمولاً توسط مسؤول روابط عمومی این شرکت تنظیم و اجرا میگردد که فردی بسیار بادانش و البته دارای فن بیان مناسب است که هر منتقدی را در نهایت قانع میکند. به طوری که خیلی وقتها منتقدان سرسخت این شرکت پس از گفتوگو با مسؤول روابط عمومی، به مدافعان مستحکم آن تبدیل شدهاند. به هر حال ما برای این شرکت پرتلاش آرزوی موفقیت میکنیم و امیدواریم همچنان در مهماننوازی موفق باشند تا ما هم گاهی در خدمتشان باشیم.
۷- فدراسیون ورزشهای نابینایان و کمبینایان
بازیهای پارالمپیک توکیو مهمترین رویداد ورزشی معلولین در چند ماه گذشته بود که نابینایان هم در این بازیها حضور بسیار موفقی داشتند. البته این فدراسیون همیشه در پرورش نابینایان قهرمان موفق بوده. مثلاً ورزشکارانی که از نابینایی خود اطلاع ندارند را جذب کرده و آنها را توجیه میکند که مشکل بینایی دارند و بعد آنها را به مسابقات میفرستد و آنها هم با قدرت برای کشورمان افتخار کسب میکنند. حتی در مواقعی افرادی را از پشت فرمان ماشینشان پیاده کرده و توجیهشان کردهاند که مشکل بینایی دارند و فرد مورد نظر هم بهراحتی با این موضوع از نظر روحی و روانی کنار آمده. یکی از خصایص بارز این فدراسیون، نگاه پهلوانانه به مسابقات ورزشیست. مثلاً تیم ملی فوتبال پنج نفره را به بازیهای پارالمپیک توکیو اعزام نکرد. چرا که این تیم آنقدر قوی بود که امکان داشت تمام حریفان خود را قاطعانه ببرد و باعث تضعیف روحیهحریفانمان شود. از این رو به رسم جوانمردی، این تیم را به ژاپن نفرستادند تا یک وقت خدای نکرده باعث رنجش و سرخوردگی ورزشکاران سایر کشورها نشوند. حتی پیشنهاد شد که تیم به مسابقات اعزام شود و به همه تیمها گفته شود که بازی در شرایطی شروع شود که آنها سه هیچ جلو باشند که مورد قبول واقع نشد. یکی دیگر از نقاط قوت این مجموعه، بخش روابط عمومی آن است. تمامی اخبار و اطلاعات مربوط به این فدراسیون در کمترین زمان ممکن و با بهترین شکل نگارشی ممکن روی سایت فدراسیون قرار میگیرد. مثلاً شما میتوانید از طریق سایت فدراسیون، گزارش مفصلی از چگونگی برگزاری اردوی تیمهای ورزشی را مطالعه کنید، در حالی که این اردو قرار است هفته آینده برگزار شود. نکته بارز دیگر مسئول روابط عمومی این فدراسیون اشراف کامل ایشان به توانمندیهای نابینایان است. بهطوری که تمامی اخبار مربوطه را به صورت تصویر و با فرمتهای پیدیاف در فضای مجازی منتشر کرده و خیلی صلاح نمیدانند که این مطالب به صورت متنی و قابل مطالعه برای نابینایان منتشر شود. به هر حال همه چیز نباید برای نابینایان حاضر و آماده باشد و ایشان قصد دارند نابینایان را در مقابل سختیها مقاوم کنند. انتخابات ریاست این فدراسیون هم مدتی دیگر قرار است برگزار شود که همینجا امیدواریم فردی جوانمرد و مدبر مثل رئیس فعلی این مسئولیت را بر عهده بگیرد تا هم جامعه نابینایان به ایشان افتخار کنند و هم روح جوانمردی در این فدراسیون همچنان متبلور باشد. البته شما میتوانید به سایت فدراسیون مراجعه کنید و نتایج انتخابات فدراسیون که قرار است مدتی بعد برگزار شود را همین الآن با تنظیم بسیار جذاب مسؤول روابط عمومی فدراسیون و قبل از برگزاری آن مشاهده کنید.
در پایان این مطلب، از همه نابینایان میخواهیم که نهادهای مرتبط با خود را حمایت کنند و همواره قدردان خدمات ارزنده آنها باشند. از نهادها هم میخواهیم که کمی هم به فکر خودشان باشند و اینقدر به فکر جامعه هدف خود نباشند. بههرحال این نهادها هم خرج دارند و باید سرپا بمانند. ما راضی نیستیم که اینقدر به نابینایان خدمت شود و در نهایت خود این نهادها با انواع مشکلات دست و پنجه نرم کنند. به امید آن که سالهای آینده، نهادها کمی بیشتر به خودشان توجه کنند و نابینایان نیز کمکحال نهادها باشند و بیشتر به آنها خدمت کنند.
امضا: یخ نکنی نمکدون.