امیر سرمدی: فعال رسانه‌ای
با پایان یافتن بازی‌های المپیک توکیو، شمارش معکوس برای آغاز بازی‌های پارالمپیک آغاز شده است و طرفداران این رویداد بزرگ در انتظار رویارویی ورزشکاران معلول هستند. المپیک توکیو برای ما ایرانیان با کسب 3 طلا، 2 نقره، 2 برنز و مجموع 7 مدال و کسب جایگاه بیست‌و‌هفتم به پایان رسید و از نظر عملکرد، رضایت مردم و کارشناسان را برآورده نکرد. حالا ورزشکاران نابینا و کم‌بینا، جانباز و معلول از دوم شهریورماه، پای به شانزدهمین دوره پارالمپیک می‌گذارند تا با عملکرد درخشان خود ثابت کنند علیرغم همه محدودیت‌ها می‌توانند با سایر ورزشکاران دنیا تن به تن شده و مدال‌های خوشرنگی را برای کشورمان به ارمغان آورند. از روز سه‌شنبه دوم شهریور، نزدیک به 4350 ورزشکار از 160 کشور جهان در 22 رشته ورزشی برای کسب 540 مدال طلا به رقابت خواهند پرداخت و رقابت‌های 21 ماده ورزشی از 19 رشته به صورت زنده از شبکه‌های مختلف تلویزیونی در دنیا پخش خواهد شد. در حالی که پخش زنده پارالمپیک 2016 ریو تنها در 12 رشته ورزشی اتفاق افتاد. به علت شیوع ویروس کرونا و برگزاری مسابقات بدون تماشاگر، این پوشش زنده نه‌تنها باعث تغییر در شرایط زندگی افراد دارای معلولیت از سراسر دنیا می‌شود، بلکه تأثیر بسزایی در جذب مخاطب و آشنایی مردم جهان با رشته‌های ورزش معلولان خواهد داشت. پیش‌بینی می‌شود نزدیک به 4 میلیارد و 100 میلیون نفر به تماشای مسابقات این دوره از بازی‌های پارالمپیک از تلویزیون بپردازند.
توکیو، شانزدهمین دوره پارالمپیک و نهمین حضور ورزشکاران ایران در این رویداد بزرگ جهانی است. اولين دوره پارالمپيک در سال 1960 در شهر رُم ایتالیا برگزار شد و 400 نفر از 23 کشور دنیا با‌هم رقابت کردند. ایران از سال 1988 سئول کره جنوبی پای به این تورنمنت بزرگ جهانی گذاشت. تفاوت این دوره با ادوار قبل، سیاست‌های کیفی‌گرایی کمیته ملی پارالمپیک است. در حالی که کاروان ورزش معلولان کشورمان در پارالمپیک 2016 ریو با 111 ورزشکار در قالب 12 رشته ورزشی به برزیل اعزام شد؛ اما در این دوره با 62 ورزشکار در 10 رشته ورزشی راهی ژاپن می‌شود. هرچند این سیاست کیفی‌گرایی با مخالفت بسیاری از ورزشکاران و کارشناسان مواجه شد و حتی باعث حذف تیم ملی فوتبال پنج‌نفره نابینایان علیرغم کسب سهمیه شد؛ اما می‌تواند نویدبخش کسب مدال‌های رنگارنگ در این مسابقات شود. چرا که تنها کسانی به پارالمپیک توکیو اعزام شده‌اند که رکورد‌ها و وضعیت رشته ورزشی آنها معادل رنک اول تا سوم جهان باشد. البته اولویت چهارمی هم وجود دارد که دارندگان مدال طلای آسیا هستند و جهت آماده‌سازی مسابقات پارا‌آسیایی 2022 چین به پارالمپیک اعزام می‌شوند. اولین گروه ورزشکاران اعزامی 28 مرداد ایران را به مقصد دهکده بازی‌ها در توکیو ترک کرد و آخرین تیم اعزامی نیز سوم شهریور راهی ژاپن خواهد شد. مراسم افتتاحیه دوم شهریور برگزار می‌شود و 64 نفر از ایران در مراسم رژه شرکت خواهند کرد. زهرا نعمتی در تیر و کمان و نورمحمد آرخی در ماده پرتاب وزنه نابینایان، پرچم‌داران کشورمان در مراسم افتتاحیه خواهند بود.
نگاهی به اسامی ورزشکاران، رشته‌های اعزامی و پیش‌بینی نتایج آنها در پارالمپیک توکیو
۶۲ ورزشکار در قالب 10 رشته ورزشی راهی پارالمپیک توکیو شده‌اند که در ادامه، به نفرات اعزامی رشته‌های مختلف و پیش‌بینی کمیته پارالمپیک از نتایج آنها خواهیم پرداخت.
پارا وزنه برداری: ۵ وزنه بردار همراه با ۲ عضو کادر فنی.
ورزشکاران: روح الله رستمی، سید حامد صلحی‌پور، سامان رضی، منصور پورمیرزایی و امیر جعفری. علی اصغر رواسی (سرمربی) علی فخر‌آور (مربی). برای این تیم، 3 مدال طلا، 1 نقره و 1 برنز پیش‌بینی شده است.
پارا دو و میدانی: ۱6 ورزشکار همراه با ۵ عضو کادر فنی.
ورزشکاران نابینایان و کم‌بینایان: مهدی اولاد، نورمحمد آرخی، علی پیروج، امیر خسروانی، سامان پاکباز و وحید علی نجیمی.
ورزشکاران جانبازان و معلولین: سعید افروز، امان الله پاپی، صادق بیت سیاح، سیامک صالح فرج زاده، علی اصغر جوانمردی، حامد امیری، هاشمیه متقیان، علیرضا مختاری، سجاد محمدیان و الناز دارابیان. مربیان: بهمن رضایی فرعی، کرم‌زاده، ابراهیم مؤمنی، سید مهدی شاهرخی و مصطفی بهرامی. برای این رشته و مواد مختلف آن، 2 طلا، 2 نقره نزدیک به طلا، 3 نقره و 4 برنز پیش‌بینی شده است.
پارا تیر و کمان: ۶ ورزشکار همراه با 2 عضو کادر فنی.
ورزشکاران: زهرا نعمتی، غلامرضا رحیمی، فرزانه عسگری، رمضان بیابانی، علی سینا منشازاده و محمدرضا زندی. مجید کهتری (سرمربی)
و جبرائیل عبادی (مربی). برای این رشته، 3 طلا، 1 نقره و 2 برنز پیش‌بینی شده است.
والیبال نشسته: ۱۲ ورزشکار همراه با 2 عضو کادر فنی.
ورزشکاران: حسین گلستانی، داود علی پوریان، رمضان صالحی، سیدمحمد حسین حسینی جد، صادق بیگدلی، مجید لشگری، محمد نعمتی، مرتضی رمضانی، مرتضی مهرزاد، مهدی بابادی، مهرزاد مهروان و میثم علیپور. هادی رضایی (سرمربی)
فرید صائبی (مربی). در والیبال نشسته، انتظاری جز کسب مدال طلا از ورزشکاران کشورمان نمی‌رود و پیش‌بینی می‌شود طلای این رشته همچون دوره گذشته در ریو، به ایران برسد.
جودو: ۲ ورزشکار و ۲ عضو کادر فنی.
ورزشکاران: وحید نوری و محمدرضا خیرالله‌زاده. محمدرضا حاج یوسفزاده (سرمربی) و علیرضا امینی (مربی). برای جودو، 2 مدال نقره در نظر گرفته شده است.
پارا تیر‌اندازی: ۳ ورزشکار همراه با ۲ عضو کادر فنی.
ورزشکاران: ساره جوانمردی، رقیه شجاعی و سمیرا ارم. حسین امیری (سرمربی) و زینب آقا علی اکبری (مربی). 1 طلا و 1 نقره برای این رشته پیش‌بینی شده است.
پارا تکواندو: ۳ ورزشکار همراه با ۲ عضو کادر فنی.
ورزشکاران: مهدی پور رهنما، اصغر عزیزی و رایحه شهاب. پیام خانی اصل (سرمربی) عاطفه کشاورز (مربی). در پارا تکواندو که برای اولین بار در پارالمپیک شرکت می‌کند، 1 طلا و 1 نقره پیش‌بینی شده است.
پارا کانو: ۲ ورزشکار همراه با یک عضو کادر فنی.
ورزشکاران: شهلا بهروزی راد و اسلام جاهدی. مسعود مهدوی نیا (مربی).
بسکتبال با ویلچر: ۱۲ ورزشکار همراه با ۲ عضو کادر فنی.
ورزشکاران: ايمان بگ‌زاده، مجتبی کمالی، حسن عبدی، فالح عیاشی، عبدالجليل قرنجيک، محمد محمدنژاد، دانيال ذاكری، اميررضا احمدی، محمدحسن سیاری، محسن طلوعی، مرتضی عابدی و وحید سعادت‌پور. عباس آقاکوچکی (سرمربی) و کمال عشق (مربی).
پارا دوچرخه سواری: یک ورزشکار و یک عضو کادر فنی.
مهدی محمدی ورزشکار و فرهاد عصفوری (مربی).
برای بسکتبال با ویلچر کسب جایگاه هشتم و برای پارا کانو و پارا دوچرخه سواری مدالی پیش‌بینی نشده و آنها جز اولویت‌های چهارم اعزام محسوب می‌شوند.
ارزیابی عملکرد فنی ورزشکاران نابینا و کم‌بینا در توکیو
ورزش نابینایان برای این دوره از مسابقات پارالمپیک، در رشته گلبال موفق به کسب سهمیه نشد. در شنا محمدحسین کریمی جهان‌آبادی سهمیه ورودی را به دست آورد، اما به علت سیاست کیفی‌گرایی پارالمپیک به این بازی‌ها اعزام نشد. فوتبال پنج نفره نابینایان نیز موفق به کسب سهمیه شد اما به علت اینکه در مسابقات آسیایی مغلوب چین شد و جایگاه دوم را بدست آورد، حتی در اولویت چهارم اعزام هم قرار نگرفت. البته با اعتراضات فراوانی که صورت گرفت و نامه‌نگاری اعضای تیم ملی فوتبال نابینایان با دفتر رهبری، نظر پارالمپیک تغییر کرد اما متأسفانه مهلت ارسال اسامی به کمیته بین‌المللی پارالمپیک به پایان رسیده بود و تیم تایلند جای ایران را در توکیو گرفت. تیمی که نایب‌قهرمان پارالمپیک 2016 ریو شده بود، به همین سادگی از حضور در توکیو محروم شد.
با این شرایط، تنها دو ورزشکار در رشته جودو و 6 ورزشکار در دو و میدانی از سوی فدراسیون نابینایان راهی پارالمپیک خواهند شد.
بررسی رشته جودو
در جودوی نابینایان، وحید نوری در منهای 90 کیلوگرم و محمدرضا خیرالله‌زاده در وزن مثبت 100 کیلوگرم نفرات اعزامی ایران هستند. وحید نوری رنک دوم دنیا و خیرالله‌زاده رنک اول دنیا را در اختیار دارند. علیرغم اینکه کمیته پارالمپیک هر دو را در زمره ورزشکاران نقره‌ای در پارالمپیک در نظر گرفته، اما هر دو پتانسیل کسب مدال طلا را دارند. اصلی‌ترین رقیب وحید نوری از کشور اوکراین است و با توجه به اینکه حریف اوکراینی و وحید نوری به ترتیب رنک اول و دوم دنیا را در اختیار دارند، تا پای فینال به هم برخورد نخواهند کرد. جودوکاران ازبکستان، قرقیزستان، آذربایجان و انگلستان، دیگر حریفان جدی وحید نوری در توکیو خواهند بود. محمدرضا خیرالله‌زاده که رنک اول دنیا را در وزن خود در اختیار دارد، برای کسب مدال طلا رقیبان قدرتمندی از ازبکستان، گرجستان و کره جنوبی قهرمان پارالمپیک ریو را پیش رو دارد. طبق برنامه اعلام شده، هر دو جودوکار روز یکشنبه هفتم شهریور به مصاف حریفان خود خواهند رفت. مسابقات مقدماتی تا نیمه‌نهایی از ساعت 6 تا۹:۳۰ دقیقه صبح به وقت تهران و رقابت‌های فینال وزن منهای 90 کیلوگرم ساعت 12 ظهر و دیدار پایانی وزن مثبت 100 کیلوگرم ساعت 14:20 دقیقه ظهر به وقت ایران برگزار خواهد شد. جودوی نابینایان در پارالمپیک ریو با سه ورزشکار حاضر شد و رهاورد آن کسب دو عنوان پنجمی بود. لذا جودوی نابینایان در توکیو، قطعاً نتایج بهتری را نسبت به ریو کسب خواهد کرد و اگر یکی از این دو ورزشکار بتواند مدال طلا را به دست آورد، جودوی نابینایان به هدف خود رسیده است.
بررسی دو و میدانی نابینایان در توکیو
نابینایان در رشته پارا دو و میدانی در پارالمپیک ریو با سه دونده و پرتابگر حاضر شدند که حاصل آن کسب دو مدال نقره توسط سامان پاکباز در پرتاب وزنه و سجاد نیکپرست در پرتاب نیزه بود. حالا اما شش ورزشکار به توکیو اعزام شده‌اند که به بررسی رکوردهای آنها و رقیبانشان خواهیم پرداخت.
سامان پاکباز در ماده پرتاب وزنه و در کلاس F12، روز شنبه ششم شهریور از ساعت 5:04 دقیقه صبح به مصاف حریفان قدرتمند خود می‌رود. عنوان چهارمی برای پاکباز پیش‌بینی شده که البته با رکوردهای موجود، کسب مدال برنز برای او دور از انتظار نیست. پرتابگر اسپانیا با 17 متر و 10 سانتیمتر، ورزشکار اوکراین با 16.70، پرتابگر برزیل با 16.۳5 و سامان پاکباز با 16.25، مدعیان ماده پرتاب وزنه هستند. نکته جالب توجه آنکه پاکباز در پارالمپیک ریو، با رکورد 15.98 سانتیمتر موفق به کسب مدال نقره شده بود و رکوردهای رقبای او نشان می‌دهد در این 5 سال، سطح رقابت‌های این ماده تا چه اندازه افزایش یافته است که رکورد 16.25 ورودی مسابقات محسوب می‌شود.
مهدی اولاد و نورمحمد آرخی در ماده پرتاب وزنه کلاس F11، روز دوشنبه هشتم شهریور از ساعت 15 تا 16:40 دقیقه عصر به مصاف حریفان خود خواهند رفت. اولاد در این ماده شانس مدال طلا و آرخی شانس مدال برنز را دارد. طبق آخرین رکوردهای ثبت شده، مهدی اولاد با 14 متر و 64 سانتیمتر شانس اول این ماده برای مدال طلا محسوب می‌شود. پرتابگر کرواسی با 14.42 و نورمحمد آرخی با 14.10، رنک دوم و سوم دنیا را در اختیار دارند.
مهدی اولاد و نورمحمد آرخی پنجشنبه 11 شهریور در ماده پرتاب دیسک و در کلاس F11 نیز از ساعت 6 صبح به مصاف حریفان خود خواهند رفت. اولاد در پرتاب دیسک شانس مدال برنز و آرخی رتبه چهارم را در اختیار دارد. طبق آخرین رکورد‌ها در ماده پرتاب دیسک، الخاندرو رودریگو داسیلوا از برزیل با رکورد 46.10، اونی تاپیا از ایتالیا با 46.07، مهدی اولاد از ایران با 42.37 و نورمحمد آرخی از ایران با 38.18 سانتیمتر به ترتیب رنک اول تا چهارم این ماده را در اختیار دارند.
امير خسروانی در ماده پرش طول و در کلاس T12، روز دوشنبه هشتم شهریور از ساعت 5 صبح به مصاف حریفان خود می رود و شانس مدال برنز برای او پیش‌بینی شده است. دونيور ساليو با رکورد ٧.٤٥ از ازبكستان و وون كار گي با رکورد ٧.٢٢ از مالزی بالاتر از امير خسروانی هستند که آخرین رکورد وی، ٧.٢١ سانتیمتر ثبت شده است.
وحید علی نجیمی در دوی 400 متر و در کلاس T13، روز چهارشنبه دهم شهریور از ساعت ۱۵:۴۰ دقیقه ظهر به مصاف رقبای خود خواهد رفت. برای او کسب عنوان چهارمی پیش‌بینی شده است هر چند مانند پاکباز، شانس مدال برنز را دارد. در این ماده، دونده الجزایری رکورد 47 ثانیه و 91 صدم ثانیه را ثبت کرده، مراکش با 48.33 دوم و دونده کشور نامیبیا، با رکورد 48.77 ثانیه سوم است. وحید علی نجیمی نیز در آخرین رکوردگیری، 49.15 را ثبت کرده و بسته به نتایج حریفان خود در توکیو شانس مدال را هم خواهد داشت. چنانچه وحید علی نجیمی بتواند راهی فینال شود، روز پنجشنبه 11 شهریور ساعت 5 صبح به مصاف حریفان خود خواهد رفت. علی نجیمی در دوی 100 متر هم سهمیه پارالمپیک را به دست آورده بود ولی به گفته مربی‌اش، از مسابقات دوی 100 متر انصراف داده است.
علی پیروج روز پنجشنبه 11 شهریور، در ماده پرتاب نیزه و در کلاس F13 از ساعت 14:30 ظهر به مصاف حریفان خود می‌رود. پیروج که اولین رویداد جدی بین‌المللی خود را تجربه می‌کند، شانس مدال نقره را دارد. طبق رکوردهای ثبت شده، دنیل پیمبروک از بریتانیا با رکورد 66.40، علی پیروج از ایران با رکورد 65.42 و هکتور کابریرا از اسپانیا با رکورد 63.94 رنک اول تا سوم دنیا هستند.
در مجموع برای کاروان دو و میدانی نابینایان و کم‌بینایان، 1 طلا، 1 نقره و 3 برنز پیش‌بینی شده است. با احتساب دو مدال نقره‌ی احتمالی جودو، ورزشکاران نابینا در توکیو 1 طلا، 3 نقره، 3 برنز و سه عنوان چهارمی می‌توانند به دست آورند. چنانچه در نهایت همین نتایج در توکیو رخ دهد، باید عملکرد ورزش نابینایان را طبق انتظار ارزیابی کرد. هرچه مدال‌های کسب شده خوش‌رنگ‌تر باشد، عملکرد آنها نیز مقبول‌تر خواهد بود و عکس آن هم صادق است.
پیش‌بینی جایگاه کاروان ایران در توکیو و نگاهی به ادوار گذشته پارالمپیک
مدال‌های پیش‌بینی شده در بالا بر‌حسب رکوردهای ورزشکاران کشورمان و رقبای آنها در نظر گرفته شده است. بر همین اساس، کمیته ملی پارالمپیک برای کاروان اعزامی کشورمان در توکیو، 11 طلا، 11 نقره، 6 برنز و مجموعاً 28 مدال پیش‌بینی کرده که اگر این تعداد مدال محقق شود؛ جایگاه ایران در جدول رده بندی بین دهم تا پانزدهم دنیا خواهد بود. البته مسئولان پارالمپیک به دنبال کسب جایگاه دهم هستند تا با این عنوان، بهترین جایگاه ایران در جدول رده‌بندی توزیع مدال‌ها در ادوار مختلف پارالمپیک رقم بخورد. کاروان کشورمان در پارالمپیک 1988 سئول: 4 طلا، 1 نقره، 3 برنز و جایگاه بیست و هفتم؛ 1992 بارسلون: 1 طلا، 2 نقره، 1 برنز و جایگاه سی و هفتم؛ 1996 آتلانتا: 9 طلا، 5 نقره، 3 برنز و جایگاه بیستم؛ 2000سیدنی: 12 طلا، 4 نقره، 7 برنز و جایگاه شانزدهم. 2004 آتن: 6 طلا، 3 نقره، 13 برنز و جایگاه بیست و سوم. 2008پکن: 5 طلا، 6 نقره، 3 برنز و جایگاه بیست و دوم. 2012 لندن: 10 طلا، 7 نقره، 7 برنز و جایگاه یازدهم و در پارالمپیک 2016 ریو، کاروان کشورمان 8 طلا، 9 نقره، 7 برنز و جایگاه پانزدهم را به دست آورده است و اگر در توکیو بتواند جزء 10 کشور اول دنیا قرار گیرد، بالاتر از 2012 لندن بهترین نتیجه خود را کسب خواهد کرد. این آمار و ارقام، تنها بر روی کاغذ است و روز مسابقات و شرایط ورزشکاران در آن روز، نتیجه اصلی را رقم خواهد زد. ورزشکاران جانباز و معلول کشورمان سرشار از انگیزه هستند و پاداش‌های مالی کمیته ملی پارالمپیک و وزارت ورزش و جوانان نیز انگیزه آنها را صد‌چندان کرده است. کمیته پارالمپیک برای کسب مدال طلا 10 هزار یورو، نقره 4 هزار و برای مدال برنز 2500 یورو خواهد پرداخت و وزارت ورزش و جوانان مانند ورزشکاران المپیکی برای مدال آوران طلا در پارالمپیک نیز 2 میلیارد تومان، نقره یک میلیارد و 250 میلیون و برای مدال آوران برنز، 750 میلیون تومان پرداخت خواهد کرد. تا شروع شانزدهمین دوره پارالمپیک بی‌صبرانه منتظر می‌مانیم و اطمینان داریم ورزشکاران نابینا و کم‌بینا، جانباز و معلول کشورمان با همه توان به مصاف رقبای خود خواهند رفت و همه سعی خود را می‌کنند تا پرچم کشورمان را در دهکده بازی‌ها به اهتزاز در آورند. شانزدهمین دوره پارالمپیک، روز چهاردهم شهریور با برگزاری مراسم اختتامیه در شهر توکیو به پایان می‌رسد و پرچم پارالمپیک در اختیار شهردار پاریس قرار می‌گیرد که سال 2024، میزبان دوره هفدهم این بازی‌ها خواهند بود.
