امید هاشمی: فعال رسانه‌ای
به یک اسم فکر می‌کردم برای صفحه‌ای که قرار است در آن به سراغ نشریات، وبسایت‌ها و وبلاگ‌های نابینایان آن سوی مرز‌ها بروم و آخرین مطالبشان را تورق و بازگو کنم. خودم را پشت یک پیشخوان تصور کردم در موقعیتی که نشریات را رویش ریخته‌ام و یکی یکی می‌گشایم و ورق می‌زنم و آنچه را که احساس می‌کنم برای مخاطبان آن سوی پیشخوان اندک جذابیتی دارد، باز می‌خوانم. این شد که تصمیم گرفتم اسم قرارگاه مجازیمان را پیشخوان بگذارم. پس، پیشخوان قرار است جایی باشد که من و شما هر ماه دورش جمع می‌شویم و آنچه را که در طول یک ماه گذشته برای نابینایان به انگلیسی منتشر شده با هم مرور می‌کنیم.
چون خودم از علاقمندان فناوری‌های ویژه نابینایانم، قبل از هر نشریه دیگری به سراغ Access World می‌روم. ماهنامه‌ای با محوریت فناوری که از سوی بنیاد نابینایان آمریکا، «AFB» منتشر می‌شود. Access world در آخرین شماره خود که در دسامبر ۲۰۲۰ منتشر شده در یک مقاله به طور مفصل به آخرین امکانات و به‌روز‌رسانی‌های WatchOS پرداخته است. منظورمان همان سیستم عامل ساعت‌های هوشمند شرکت Apple است. «Janet Ingber»، نویسنده این مقاله، ابتدا به تغییراتی که این سیستم عامل در حوزه دسترسی‌پذیری به خود دیده می‌پردازد. مواردی همچون افزوده شدن چند قابلیت تازه به Voiceover Rotor، امکان اعلام ثانیه موقع چک کردن زمان، قابلیت انتخاب زبانی به غیر از انگلیسی برای Voiceover و همچنین امکان انتخاب صدای Siri به عنوان صدای پیشفرض در Voiceover. او توضیحاتی را هم در باره فراهم شدن امکان اتصال نمایشگر بریل به ساعت هوشمند Apple ارائه داده و در آخر هم به‌روز‌رسانی‌های عمومی را مرور کرده است.
«Steven Kelley»، دیگر نویسنده AFB به معرفی عینک Patriot Viewpoint ویژه کاربران کم بینا پرداخته است. عینکی سه هزار دلاری که با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، تجربه بی‌نظیری از دیدن را در اختیار کم بینا‌ها قرار می‌دهد. «Jamie Pauls» هم به انتشار یک بازی جدید مبتنی بر سیستم عامل ویندوز پرداخته است. بازی «Shades of Doom» یک بازی قدیمی از گروه GMA Games و متعلق به سال ۲۰۰۱ است که اخیراً نسخه جدیدی از آن منتشر شده که بر روی سیستم عامل‌ها و رایانه‌های امروزی هم قابل نصب است. علاوه بر همه این مطالب مرتبط با فناوری، یک مقاله با موضوع کاریابی و موفقیت‌های شغلی نابینایان هم در آخرین شماره از Access World منتشر شده است. مقاله‌ای در باره یک وکیل نابینا که بعد از سال‌ها کار در نهاد‌های دولتی تصمیم گرفته برای خودش کار کند.
دومین نشریه‌ای که به شکل مجازی آن را ورق می‌زنیم یک نشریه ۶۳ ساله است. به سراغ Braille Monitor می‌رویم. نشریه‌ای که فدراسیون ملی نابینایان آمریکا از سال ۱۹۵۷ آن را منتشر می‌کند. این نشریه هم مثل Access World ماهنامه است و سالی یازده شماره از آن بر روی وبسایت NFB قرار می‌گیرد. مطالبی که در این نشریه منتشر می‌شود عموماً حول محور فعالیت‌های فدراسیون می‌چرخد اما به هر حال می‌توان در میان خیل مطالب منتشر شده مقالات جالبی را پیدا کرد که با هدف ارتقا سطح کیفی زندگی نابینایان نوشته شده است. از آن جمله، نوشته‌ای از «Michael Colbrunn» است. یک تاجر نابینا که به تفصیل تعریف می‌کند چطور با راهنمایی‌های کارشناسان NFB و شرکت در جلسات انجمن تاجران نابینا توانسته از یک فروشنده ساده به یک تاجر کار‌کشته بدل شود. یکی دیگر از مطالب بسیار جالب توجه در ماهنامه Braille Monitor, نوشته‌ای است از «Ashley Neybert». اشلی، دانشجوی نابینای رشته شیمی است. او در این نوشته به مشقات کلاس‌های آنلاین، به خصوص آنجا که به آزمایشگاه می‌رسد می‌پردازد. اشلی در کنار مرور سختی‌های حضور آنلاین در آزمایشگاه، به امکاناتی هم اشاره می‌کند که شرایط این حضور را برای نابینایان فراهم کرده است. اشلی به نرم‌افزاری به نام Talking Labquest اشاره می‌کند که نسخه گویای نرم‌افزار معروف Labquest است و نابینایانی که در رشته‌های نظیر فیزیک، شیمی، زمینشناسی و … تحصیل می‌کنند می‌توانند به کمک آن از کلاس‌های آزمایشگاه بهره‌مند شوند. او توضیح می‌دهد که چنانچه معلم Talking Labquest و JAWS را بر روی رایانه‌اش نصب داشته باشد می‌تواند از طریق JAWS Tandom به رایانه دانشجوی نابینا متصل شود و کاربر نابینا تمامی داده‌ها و نتایج تحلیل‌ها را به صورت صوتی در اختیار داشته باشد.
معرفی یک کتاب، موضوع مطلب دیگری در شماره آخر Braille Monitor است. کتابی به قلم «Deborah Kent Stein». دِبی که خودش نابینا است با توجه به شرایط امروز آمریکا و بحث همه‌گیری ویروس کرونا و افزایش احتمال ابتلای نابینایان به انواع بیماری‌ها، کتابی را با موضوع محدودیت‌هایی که بینایی در مسیر درمان ایجاد می‌کند و راه حل‌های پیشنهادی برای نابینایانی که بیمار می‌شوند نوشته و National Braille Press آن را منتشر کرده است. دِبی در این کتاب توصیه‌هایی را برای موقعیت‌های گوناگون ارائه می‌کند؛ توصیه‌هایی از این دست که چطور به مراکز درمانی مراجعه و خدمات دریافت کنیم، نحوه تعاملمان با پرستار‌ها و پزشکان چگونه باشد، با دارو‌هایی که برچسب بریل ندارند چه کنیم و …
با وجود شروع واکسیناسیون در کشور آمریکا، کرونا هنوز سوژه داغ نشریات است. Braille Monitor هم از منظری جالب به این موضوع پرداخته است. در مطلبی به قلم «Maurice Peret»، به مسأله نابینایان و وضع و حالشان در شرایط همه‌گیری کرونا پرداخته شده است. موریس معتقد است فعالان حقوق نابینایان باید به دنبال آن باشند تا با تصویب قوانینی از آسیب اقتصادی-اجتماعی ناشی از کرونا بر جامعه نابینایان جلوگیری شود. او می‌گوید حتماً لازم است قوانین و بخشنامه‌هایی وضع شوند که متضمن دسترسی نابینایان به منابع تحصیلی باشند یا در عرصه‌های شغلی مانع از پایمال شدن حق نابینایان شوند. او همچنین در بخش دیگری از این نوشته به رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ آمریکا اشاره می‌کند و می‌گوید هنوز بسیاری از آسیب دیدگان آن سال نتوانسته‌اند زندگی را به سطح نرمال باز گردانند. حالا در باره آسیب دیدگان کرونا چه انتظاری می‌توان داشت؟ بسیاری از کسانی که به خاطر همه‌گیری دچار آسیب اقتصادی شده‌اند حالا دو یا سه شغل را به عهده گرفته‌اند تا خسارات پیش آمده را جبران کنند. حال در این شرایط نابینایانی که قبل از کرونا همان یک شغل را هم نداشته‌اند چطور می‌توانند خود را از این مهلکه برهانند؟ موریس معتقد است جبران آسیب‌های جانبی ناشی از کرونا ممکن است تا سال‌ها به طول انجامد و دولت باید نابینایان را در این مسیر حمایت کند.
در گشت و گذارمان در میان نشریات و وبسایت‌های انگلیسی زبان، فقط محض خوش‌آمدِ همکار هوا‌شناسمان امیر سرمدی، به سراغ وبسایت Blindabilities می‌رویم. این سایت محلی است برای انتشار پادکست‌هایی مرتبط با نابینایی. آخرین پادکستی که در این وبسایت منتشر شده، گفتگویی است با «Ryan Lucowicz». اما دخلش به امیر چیست؟ این که رایان هم مثل او یک هواشناس است. البته با این تفاوت که او تنها ۱۴ سال دارد. رایان چهار سال است که شب و روز در زمینه هواشناسی مطالعه می‌کند. الگو‌ها را وا می‌کاود و نرم‌افزار‌ها را زیر و رو می‌کند. او در ده سالگی یک صفحه فیسبوک مرتبط با هواشناسی راه انداخته و الآن هم از پادکستی موسوم به «فراتر از هواشناسی» میزبانی می‌کند. او در پادکستش هم راجع به پیشبینی وضع هوا با مخاطبانش صحبت می‌کند و هم از میهمانان گوناگون که عموماً شامل کارشناسان حوزه هواشناسی و هواشناسان شبکه‌های تلویزیونی محلی و ملی آمریکا می‌شوند، میزبانی می‌کند.
حالا که بحث پادکست‌ها پیش آمد بد نیست سری هم به پادکست هفتگی «EyesonSuccess» بزنیم. پیتر، میزبان آخرین شماره این پادکست است. مهمان این هفته پیتر، «David Bradburn»، مسؤول واحد فروش شرکت تجهیزات تکنولوژیکی Humanware است. او که بیش از ۳۵ سال است در این جایگاه فعالیت می‌کند، در باره روز‌های آغازین فعالیتش و اینکه دنیا آن روز‌ها چه جور جایی بوده با پیتر خاطره بازی می‌کند.
پیشخوان را با فناوری شروع کردیم. بد نیست توقفگاه پایانی ما هم وبلاگی مرتبط با فناوری‌های ویژه نابینایان باشد. به نظر می‌رسد آخرین پستی که بلاگ Freedom Scientific منتشر کرده یک پست تبلیغاتی باشد. این پست به اهمیت نور‌پردازی در زندگی افراد کم بینا می‌پردازد و مجموعه‌ای موسوم به «Stella Lighting solutions» را معرفی می‌کند که به شکل تخصصی به تولید انواع و اقسام لامپ‌ها می‌پردازد. در این پست لامپ‌های متعددی برای موقعیت‌های گوناگون پیشنهاد می‌شود. لامپ‌هایی که می‌تواند برای موقعیت‌هایی نظیر مطالعه، تماشای تلویزیون، محیط‌های کم نور، ساعات شب و غیره متناسب باشد.
کرکره پیشخوان را پایین می‌کشیم و پیش از خاتمه این نوشته از شما می‌خواهیم چنانچه به نشریه خاصی علاقمند هستید یا به هر دلیل تمایل دارید خود یا سایرین از جزئیات مطالبش خبردار باشند، ما را در جریان بگذارید؛ شاید در این راستا کمکی از دستمان ساخته باشد. در پادکست صوتی پیشخوان موضوعات بالا را با جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار دادیم که شنیدنش برای علاقمندان خالی از لطف نخواهد بود.
